စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန

နောက်ခံသမိုင်းအကျဉ်း

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးအပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်သူ့ရိက္ခာထောက်ပံ့ရေးစီမံကိန်းအရ ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးနှင့်ထောက်ပံ့ရေးဌာနကို ၁၉၄၅ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရရှိသည့်အခါ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး၊ထောက်ပံ့ရေးနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ဝန်ကြီးဌာနအဖြစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ၁၉၅၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၅၄ ခုနှစ်အထိ ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး အမည်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၄ ခုနှစ်မှ ၁၉၆၂ ခုနှစ်အထိ ကုန်သွယ်ရေး တိုးတက်ရေးဝန်ကြီးဌာန အဖြစ်လည်းကောင်း ဖွဲ့စည်း၍ ကုန်သွယ်မှု လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။
၁၉၆၂ ခုနှစ် တော်လှန်ရေးကောင်စီလက်ထက်၌ သမဝါယမနှင့်ကုန်စည်ဖြန့်ဖြူးရေး ဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပစ္စည်းထောက်ပံ့ရေးဝန်ကြီးဌာနတို့အား ပူးပေါင်း၍ ၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ထောက်ပံ့ရေးနှင့် သမဝါယမ ဝန်ကြီးဌာနအဖြစ်ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ၁၉၅၆ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ထောက်ပံ့ရေးနှင့် သမဝါယမဝန်ကြီးဌာနမှ ထောက်ပံ့ရေးအပိုင်းကို ခွဲထုတ်၍ ကုန်သွယ်မှု တိုးတက်ရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ ထည့်သွင်းပြီး ကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနအဖြစ် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။
တော်လှန်ရေးကောင်စီလက်ထက်တွင် ဆိုရှယ်လစ်စီးပွားရေးစနစ်ကျင့်သုံးခဲ့ရာ ၁၉၆၄ ခုနှစ် တွင် တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ ပုဂ္ဂလိကပိုင်လုပ်ငန်းများကို ပြည်သူပိုင်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၅ ခုနှစ်တွင် ကုန်သွယ်ရေးကောင်စီကို ဖွဲ့စည်း၍ ကုန်သွယ်ရေးကောင်စီ မှအပ်နှင်းထားသော လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ကျင့်သုံးပြီး အစိုးရအဖွဲ့၏ အတည်ပြုချက်အရအောက်ဖော်ပြပါ ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ ကိုဖွဲ့စည်း၍ ပြည်တွင်းပြည်ပကုန်သွယ်ရေးများကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်-

(က) ဗဟိုကုန်သွယ်ရေး။
(ခ) ကုန်သွယ်ရေးကော်ပိုရေးရှင်း ၂၂ ခု။
(ဂ) ပြည်နယ်/တိုင်း ကုန်သွယ်ရေး ၁၄ ခု။
(ဃ) မြို့နယ်/မြို့မ/ဒေသစိတ်ကုန်သွယ်ရေး ၂၈၃ ခု။
(င) ပြည်သူပိုင်ဆိုင် ၁၉၈၂ ဆိုင်။

၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ၏ စီးပွားရေးမူဝါဒများအရ ကုန်သွယ်ရေး ကော်ပိုရေးရှင်းများကို ပြန်ကျုံ့ကာ အောက်ပါအတိုင်း စီးပွားရေးဆန်ဆန် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းဆောင် ရွက်ခဲ့ပါသည် -
(က) ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန
(ခ) ကုန်သွယ်ရေးကော်ပိုရေးရှင်း ၁၁ ခုနှင့် ယင်းတို့၏ လုပ်ငန်းစု၊ လုပ်ငန်းခွဲများ၊ ဆိုင်များနှင့် စက်ရုံအလုပ်ရုံများ။
(ဂ) ပြည်နယ်/တိုင်း ကုန်သွယ်ရေး ၁၄ ခု။
ယခင်ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအမည်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာနနှင့် ကော်ပိုရေးရှင်း ၁၁ ခုအား ဝန်ကြီးရုံး၊ကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ ရောင်းဝယ်ရေး ၆ ခုနှင့် လုပ်ငန်း ၄ ခုတို့ဖြင့် ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ တဖန် ၁၉၉၆ ခုနှစ်သြဂုတ်လ ၇ ရက်နေ့မှစ၍ ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအမည်မှ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနဟူ၍ ယနေ့အထိ အမည်ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ယင်းနောက် ၁၉၉၈ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့မှစ၍ ဝန်ကြီးရုံး၊ ကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန ၊နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ဦးစီးဌာနနှင့် မြန်မာ့လယ်ယာ ထွက်ကုန် ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေးတို့ဖြင့် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ကုန်ရောင်းဝယ်ရေးနှင့်လုပ်ငန်း ၈ ခုအား ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါသည်။
ထို့ပြင် ၂၀၀၃ ခုနှစ် ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့တွင် စတင်ကျင့်သုံးခဲ့သော ဆန်စပါး မူဝါဒအသစ်အရ မြန်မာ့လယ်ယာထွက် ကုန်ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေးကို နိုင်ငံတော် လိုအပ်ချက်နှင့်အညီ ပြုပြင်ဖွဲ့စည်းကာ နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင်ချမှတ်ပေးထားသည့် မူဝါဒများနှင့်အညီ လုပ်ငန်းတာဝန်များ ဆောင်ရွက် ခဲ့ပါသည်။
ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အစိုးရသစ်လက်ထက်တွင် နိုင်ငံတော်ဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်ရေးအတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုလုပ်ငန်းစဉ် ၄ ရပ်ကို ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော် လျက်ရှိရာတွင် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများနှင့်အညီပြုပြင်ပြောင်းလဲ ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်သည့် ဝန်ကြီးဌာန၏လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲ၍လုပ်ငန်းတာဝန်များ ဆောင်ရွက်ရာ တွင် ပိုမိုအောင်မြင်အောင် စီမံဆောင်ရွက် လျက်ရှိရာ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနရှိ လုပ်ငန်းဌာနကြီးများကို ၁-၁-၂၀၁၃ မှ စတင်၍လုပ်ငန်းစွမ်း ဆောင်ရည် ပိုမိုမြင့်မားစေရန်အတွက် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ၁၅-၃-၂၀၁၃ ရက်စွဲပါ အမိန့်အမှတ် (၂၄/၂၀၁၃) အရ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ဦးစီးဌာနကို ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးနှင့်စားသူရေးရာ ဦးစီးဌာနအဖြစ်လည်းကောင်း၊ မြန်မာ့ လယ်ယာထွက်ကုန် ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေးကို ကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေးဦးစီးဌာနအဖြစ် လည်းကောင်း ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

ရည်မှန်းချက်များ

မျှော်မှန်းချက် “ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများဖြင့်အမျိုးသားစီးပွားရေးဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ရန်” ရည်မှန်းချက်
(၁) ကုန်သွယ်မှုပမာဏတိုးတက်ရေးဆောင်ရွက်ရန်။
(၂) စျေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်နှင့်အညီ ပုဂ္ဂလိကအခန်းကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် အားပေး မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရန်။
(၃) နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတကာ စျေးကွက်တွင် မြန်မာ့ထွက်ကုန်များ စျေးကွက်ဝေစုပိိုမိုရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ရန်။
(၄) ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေချောမွေ့စွာဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအတွက် ပံ့ပိုးကူညီရန်။

စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒ (၅)ရပ်

(က) စျေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်နှင့်အညီ ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒများကို စနစ်တကျ ရေးဆွဲအကောင် အထည်ဖော်ရေး၊
(ခ) ပို့ကုန်တိုးချဲ့မြှင့်တင်ရေး၊ ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေး ခေတ်မီသတင်းအချက်အလက်နှင့် ဆက်သွယ်ရေး နည်းပညာ (ICT)အသုံးပြု၍ ဆောင်ရွက်သွား နိုင်ရေး၊
(ဂ) ဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့်သာမက နိုင်ငံတကာနှင့်ပူးပေါင်း၍ ကုန်သွယ်မှု တိုးချဲ့ရေး၊
(ဃ) ကုန်သွယ်မှုပတ်ဝန်းကျင် တိုးတက်ကောင်းမွန်ရေး၊
(င) ပြည်တွင်းစားသုံးမှုနှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများအတွက် လိုအပ်သောအရေးကြီး ကုန်စည် များ ဖူလုံရေးနှင့်စျေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေး၊

မျှော်မှန်းချက်

  • “ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများဖြင့် အမျိုးသားစီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ရန်”

ရည်မှန်းချက်

(က) ကုန်သွယ်မှုပမာဏတိုးတက်ရေး ဆောင်ရွက်ရန်၊

(ခ)စျေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်နှင့်အညီ ပုဂ္ဂလိကအခန်းကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် အားပေး မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရန်၊

(ဂ)နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတကာ စျေးကွက်တွင် မြန်မာ့ထွက်ကုန်များ စျေးကွက်ဝေစုပိုမိုရရှိအောင်ဆောင်ရွက်ရန်။

(ဃ)ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေချောမွေ့စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအတွက် ပံ့ပိုးကူညီရန်၊

(င)စားသုံးသူအခွင့်အရေးကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိစေရေး ဆောင်ရွက်ပေးရန်။

ဖွဲ့စည်းပုံ

နိုင်ငံတော်၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများနှင့်လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန် ဝန်ကြီးဌာနများကို ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ဇန်နဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သော ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၊ ပြည်ထောင်စု အစိုးရအဖွဲ့အစည်းအဝေးအမှတ်စဉ်(၂/၂၀၁၅)၏ သဘောတူညီချက်အရ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကို အောက်ပါအတိုင်း ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်-

(က) ဝန်ကြီးရုံး
(ခ) ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန
(ဂ) စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန
(ဃ) မြန်မာကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေးအဖွဲ့

Website လိပ်စာ

www.commerce.gov.mm

www.servicetrade.gov.mm

ရရှိနိုင်သော ဝန်ဆောင်မှုများ

(၁) Border Trade Online System (BOTS)(နယ်စပ်ပို့ကုန် သွင်းကုန် လိုင်စင်စနစ်)

(၂) Import\Export License Permit System (IELPS) စနစ်ဖြင့် ပို့ကုန်သွင်းကုန်လိုင်စင် လျှောက်ထားခြင်း

(၃) Fully online Licensing System စနစ်ဖြင့် ပို့ကုန်သွင်းကုန်လိုင်စင် လျှောက်ထားခြင်း (ခွင့်ပြုအမယ် (၄၃) မျိုး)