ကမ္ဘာသစ်၊ မီဒီယာသစ်နှင့် ရှုထောင့်သစ်

ကမ္ဘာသစ်၊ မီဒီယာသစ်နှင့် ရှုထောင့်သစ်

ကမ္ဘာ့ကုန်းမြေတိုက်ကြီးများမြေပုံကို ခါးလယ်မှပိုင်း၍ မျဉ်းကြောင်းတစ်ကြောင်း ရေးဆွဲလိုက်ပါက ကမ္ဘာ့တောင်ပိုင်းနိုင်ငံများနှင့် ကမ္ဘာ့မြောက်ပိုင်းနိုင်ငံများဟူ၍ အုပ်စုနှစ်စုဖြစ်ပေါ်လာသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ ထူးခြားသည့်အချက်မှာ ကမ္ဘာ့တောင်ပိုင်းတွင် ပါဝင်သည့် အာရှ၊ အာဖရိကနှင့် လက်တင်အမေရိကနိုင်ငံများသည် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ သမိုင်းရေးအရ ဖယ်ကြဉ်ခံထားရမှု၊ မျက်မှောက်ကမ္ဘာ့ရေးရာများတွင် ဂုဏ်သိက္ခာကြီးမားစွာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်လိုမှု စသည်တို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကမ္ဘာ့မြောက်ပိုင်းနိုင်ငံများနှင့် ခြားနားစွာပင် အများစုက စိန်ခေါ်မှုများနှင့်ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။

ကမ္ဘာ့သမိုင်းကိုပြန်ကြည့်ပါက ကမ္ဘာတစ်ခွင်ကျူးကျော်နယ်ချဲ့ခဲ့သည့် နိုင်ငံများကို ကမ္ဘာ့မြောက်ပိုင်းတွင် တွေ့ရမည်ဖြစ်ပြီး နယ်ချဲ့ဝါဒအောက် ကျွန်ဘဝရောက်ခဲ့ရသည့် နိုင်ငံများကို ကမ္ဘာ့တောင်ပိုင်းတွင် တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ကမ္ဘာ့တောင်ပိုင်းနိုင်ငံများသည် နယ်ချဲ့လက်အောက်မှ လွတ်မြောက်လာခဲ့သည့်နိုင်ငံများ၊ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၊ ဝင်ငွေနည်းနိုင်ငံများဖြစ်သည်ဆိုသော ယေဘုယျလက္ခဏာများနှင့် တတိယကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၊ ဘက်မလိုက်နိုင်ငံများဟူ၍လည်း အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့်ဆိုနိုင်သည်။ ၁၉ ရာစုနှင့်ယင်းထက် စောသည့်ကာလကတည်းက ကမ္ဘာကိုနယ်ချဲ့ခဲ့သော နိုင်ငံများမှာ ၂၀ ရာစုအတွင်း ကမ္ဘာနှင့်ချီသောစစ်ပွဲကြီးကို နှစ်ကြိမ်ဆင်နွှဲခဲ့ကြပြီးနောက် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးအပြီး ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်ကြီးကိုလည်း ၎င်းတို့ကပင် ရေးဆွဲစီစဉ် ဦးဆောင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အတတ်ပညာအရ၊ နည်းပညာအရ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပမာဏအရ အင်အားကြီးမားလှသည့် အနောက်အုပ်စု၏ သတင်းမီဒီယာများကသာ ကမ္ဘာတစ်ခွင်ကို လွှမ်းမိုးထားခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့ရေးရာများတွင် ၎င်းတို့လိုသလို ပုံဖော်ထားသည့်အတိုင်းကမ္ဘာကို တွေ့မြင်သိကြားစေခဲ့ကြသည်။ အင်အားကြီးနိုင်ငံတို့ လုပ်သမျှတင့်တယ်အောင် ၎င်းမီဒီယာတို့က မီဒီယာနည်းလမ်း၊ မီဒီယာအတတ်ပညာတို့ဖြင့် ဝိုင်းဝန်းပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ အင်အားကြီးနိုင်ငံက နိုင်ငံငယ်ကို ကျူးကျော်ပါကလည်း ၎င်းလုပ်ရပ်မှန်သည်ဟု ကမ္ဘာကထင်အောင်၊ ကျူးကျော်သူကို သူရဲကောင်းဟုထင်၍ ကျူးကျော်ခံရသူကို လူဆိုးဟုမြင်လာအောင်လည်း အနောက်အုပ်စု၏ အင်အားကြီးမီဒီယာတို့က ပုံဖော်ခဲ့ကြသည်။ ဆိုရလျှင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် လက်တံရှည်လှသည့် အနောက်အုပ်စု၏ မီဒီယာအင်ပါယာကြီးကပါ ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်ဟောင်းတွင် အင်အားကြီးမားစွာ လွှမ်းမိုးပါဝင်နေခဲ့ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။

၂၁ ရာစုသို့ ရောက်လာချိန်တွင်မူ ကမ္ဘာ့လူဦးရေအများစု နေထိုင်ကြသည့် ကမ္ဘာ့တောင်ပိုင်းနိုင်ငံများအနက်မှ အားကောင်းမောင်းသန် နိုင်ငံများပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီး မျက်မှောက်ကမ္ဘာ၏ ပကတိအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီခြင်းမရှိတော့သည့် ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်ဟောင်းကြီးကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် ကြိုးပမ်းလာပြီဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့အစီအစဉ် ဟောင်းတွင် ဖိနှိပ်ခံခဲ့ရသောနိုင်ငံများ၊ အခွင့်အလမ်းမသာအောင် ဖန်တီးခံခဲ့ရသော နိုင်ငံများ၊ တန်းတူရည်တူဆက်ဆံခြင်းမခံခဲ့ရသော နိုင်ငံများ၊ ဖယ်ကြဉ်ထားခြင်းခံခဲ့ရသော နိုင်ငံများကလည်း အသစ်ပေါ်ထွက်လာသည့် အင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းကာ ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်သစ်ကို ပါဝင်တည်ဆောက်လာကြသည်။ ယင်းသို့ ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်သစ်၊ ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းသစ် သို့မဟုတ် ဗဟုဝင်ရိုးကမ္ဘာတွင် မီဒီယာကဏ္ဍကလည်း အရေးပါလျက်ရှိရာ အသစ်ပေါ်ထွန်းလာသည့် နည်းပညာများနှင့်အတူ ကမ္ဘာကြီးကို အတွေးသစ်၊ အမြင်သစ်များ ဖြင့် ပုံဖော်သွားရန်လိုသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တောင်ပိုင်းဒေသမီဒီယာနှင့် Think Tank အဆင့်မြင့်ဖိုရမ်ဖွင့်ပွဲကို စက်တင်ဘာ ၆ ရက်က တရုတ်နိုင်ငံယူနန်ပြည်နယ် ကူမင်းမြို့တွင်ကျင်းပရာ ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဦးဆောင်သည့် မြန်မာကိုယ်စား လှယ်အဖွဲ့ ပါဝင်တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ပြောင်းလဲလာသည့် ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းနှင့် မီဒီယာအသစ်တို့က မိမိတို့ ယခင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် မီဒီယာဖြင့် လွှမ်းမိုးမှု၊ ခြယ်လှယ်စွက်ဖက်မှုတို့ကိုပါ ဖယ်ရှားနိုင်မည် ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် ကမ္ဘာ့တောင်ပိုင်းနိုင်ငံများအကြား အပြန်အလှန်နားလည်မှု၊ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုတို့ကို တည်ဆောက်ကာ မီဒီယာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို သွက်လက်ထက်မြက်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်သစ်ကို ရှုထောင့်သစ်မှ ပုံဖော်သွားကြရပါမည့်အကြောင်း။ ။